ارزیابی و اصلاح مدل مناسب تبخیر و تعرّق بالقوّه برای ایران

نویسندگان

غلامرضا روشن

فرامرز خوش اخلاق

مصطفی کرمپور

چکیده

هدف اصلی این پژوهش، اصلاح و بومی‎سازی مدل تبخیر و تعرّق بالقوّه‎ی مناسب برای ایران است. بنابراین، این پژوهش متشکّل از سه مرحله‎ی اصلی: 1- خوشه‎بندی کشور براساس مؤلّفه‎های آب‎وهوایی مؤثّر بر تبخیر و تعرّق؛ 2- آزمون نتایج استخراج شده‎ی تبخیر وتعرّق با استفاده از رابطه‎های پیشنهادی و مقادیر تجربی (تشت تبخیر و لایسیمتری) و 3- اصلاح و بومی‎سازی معادله‎ی تبخیر و تعرّق منتخب با استفاده از داده‎های مشاهداتی است. برای این پژوهش، از هشت متغیّر آب‎وهوایی، میانگین اختلاف دما، میانگین حدّاقل، حدّاکثر رطوبت نسبی، مقادیر ساعت آفتابی، مقادیر بارش ماهانه، روزهای با بارش بالاتر از 10 و 5 میلی‎متر، فراوانی مقادیر رخداد سرعت متوسّط باد بالای 5 نات بر ثانیه، برای یک دوره‎ی 26 ساله از 1980 تا 2005 و برای 64 ایستگاه سینوپتیکی و کلیماتولوژی کشور استفاده شده است. هدف از انتخاب این متغیّرها، خوشه‎بندی ایستگاه‎های مورد مطالعه، بر اساس فراسنج‎های تأثیرگذار بر تبخیر و تعرّق است تا بتوان پس از این مرحله، برای هر خوشه، براساس تشابه ایستگاه‎ها از نظر تبخیر و تعرّق، ضرایب اصلاحی مشابهی را اِعمال کرد. در انجام خوشه‎بندی، بهترین حالت به‎شکل شش خوشه‎ای معرّفی شد. همچنین نتایج واسنجی چهار روش تورنث وایت، بلانی کریدل، جنسن ـ هیز و‎ هارگریوز ـ سامانی نشان داد که روش بلانی کریدل همخوانی بهتری با شرایط محیطی را ارائه می‎دهد. در انتها، با استفاده از داده‎های لایسیمتر، معادله‎ی بلانی کریدل برای ماه‎های مختلف هر شش خوشه‎ی مطالعاتی اصلاح و بومی‎سازی شد.

برای دانلود باید عضویت طلایی داشته باشید

برای دانلود متن کامل این مقاله و بیش از 32 میلیون مقاله دیگر ابتدا ثبت نام کنید

اگر عضو سایت هستید لطفا وارد حساب کاربری خود شوید

منابع مشابه

ارزیابی و اصلاح مدل‌های والیانتز برای برآورد تبخیر- تعرق گیاه مرجع در شرایط کمبود داده

برآورد دقیق تبخیر- تعرق گیاه مرجع (ETo) نقش بسزایی در بهبود مدیریت مصرف آب در مزرعه و برنامه­ریزی آبیاری دارد. روش­های مختلفی جهت برآورد EToموجود می­باشد. معتبرترین روش برآورد EToمدل فائو-پنمن- مانتیث (FAO-PM) می­باشد، اما این مدل به داده­های ورودی زیادی نیاز دارد که در اکثر ایستگاه‌های هواشناسی بخصوص در کشورهای در حال ‌توسعه  به‌ طور کامل اندازه­گیری نشده و یا ...

متن کامل

تعیین تبخیر ـ تعرق بالقوه با استفاده ازروش رگرسیون فازی

شدت تبخیر ـ تعرق بالقوه برای برنامه‌ریزی آبیاری مورد نیاز است که معمولا بر اساس روش‌هایی مبتنی بر داده‌های اقلیمی تخمین زده می‌شود. در حال حاضر روش پنمن-مانتیس یک روش قابل قبول برای تخمین تبخیر ـ تعرق بالقوه  است. بعضی از پارامترهای این روش را نمی‌توان بطور دقیق اندازه‌گیری نمود. در نتیجه با استفاده از پارامترهای اقلیمی تخمین زده می‌شوند. در این مقاله‏، کارایی روش رگرسیون فازی در تخمین تبخیر ـ ...

متن کامل

ارزیابی تبخیر و تعرق در استان همدان

فرآیند تبدیل آب به بخار را تبخیر گویند که در آن مولکول­ های آب با گرفتن 600 کالری حرارت سطح آب را ترک می­ کنند این فرآیند می­ تواند از سطح آب­ های آزاد یا از سطح خاک و یا بوسیله گیاهان انجام شود. مقدار آبی که وسیله گیاهان به جو داده می­شود، تعرق می­ نامند. مقدار تبخیر از سطوح خاک و گیاه را نمی­ توان از یکدیگر تفکیک کرد به همین جهت به مجموعه مقدار تبخیر از سطوح خاک و تعرق از شاخ و برگ گیاه...

متن کامل

ارزیابی الگوریتم سبال برای تخمین تبخیر- تعرق واقعی حوضه نیشابور-رخ با استفاده از مدل SWAT

الگوریتم سبال ابزاری است که از آن برای تخمین توزیع مکانی تبخیر- تعرق واقعی با استفاده از تصاویر ماهواره­ای از جمله مودیسو لندست استفاده می­شود. اگرچه تصاویر لندست دارای توان تفکیک مکانی بالاتری نسبت به تصاویر مودیس هستند (30 متر در برابر 1000 متر)، اما توان تفکیک زمانی آن­ها نسبت به تصاویر مودیس کمتر است (هر 16 روز در برابر هر روز). از طرف دیگر، تصاویر هر روزه مودیس به دلیل مشکلاتی از قبیل ابرن...

متن کامل

منابع من

با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید


عنوان ژورنال:
پژوهشهای جغرافیای طبیعی

ناشر: مؤسسه جغرافیا

ISSN 2008-630X

دوره 43

شماره 78 2012

میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com

copyright © 2015-2023